Το χειρόγραφο Βόινιχ… το βιβλίο που κανείς δεν μπορεί να καταλάβει και να διαβάσει

Έχει χαρακτηριστεί “ως το βιβλίο που κανείς δεν μπορεί να καταλάβει και να διαβάσει”.

Το χειρόγραφο Βόϊνιχ είναι ένα μυστηριώδες εικονογραφημένο βιβλίο με ακατανόητο περιεχόμενο σε ακατανόητη και άγνωστη γλώσσα και με παντελώς άγνωστο σύστημα γραφής. Ανακαλύφθηκε στην Ιταλία από τον έμπορο βιβλίων και παλαιοπώλη Βίλντριχ Βόϊνιχ, από τον οποίο και πήρε την ονομασία του. Περιλαμβάνει, αστρονομικά διαγράμματα, εικόνες άγνωστων φυτών, γυμνών γυναικών, κυκλικά διαγράμματα και πολλά άλλα.

Από την εμφάνιση του μέχρι και σήμερα έχει αποτελέσει αντικείμενο εντατικής μελέτης και έρευνας από πολλούς ερευνητές, αναλυτές, επιστήμονες, κρυπτογράφους, όμως κανείς τους δεν έχει καταφέρει να αποκρυπτογραφήσει καμία λέξη ούτε να “σπάσει” τους κώδικές του..

Όμως σήμερα, για πρώτη φορά, μια ομάδα Αμερικανών επιστημόνων με επικεφαλής τον χημικό και ανθρωπολόγο, Γκρεγκ Χότζινς, βοηθό καθηγητή του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, κατάφεραν να χρονολογήσουν το βιβλίο, χρησιμοποιώντας την μέθοδο του άνθρακα-14. Το συμπέρασμα; Χρονολογείται ότι δημιουργήθηκε στις αρχές του 15ου αιώνα…μια χρονολογία που ανατρέπει πολλές ιστορικές θεωρίες σχετικά με τους κατόχους του και τους πιθανούς δημιουργούς του..

Το χειρόγραφο, φυλάσσεται στη βιβλιοθήκη σπανίων βιβλίων και χειρογράφων του πανεπιστημίου Γιέηλ.
Οι ερευνητές της Αριζόνα πήραν, μετά από άδεια της βιβλιοθήκης του πανεπιστημίου, τέσσερα δείγματα από αντίστοιχες σελίδες του χειρογράφου, το κάθε ένα διαστάσεων 1 επί 6 χιλιοστά. Τα δείγματα αυτά κάηκαν στο εργαστήριο, με αποτέλεσμα να αφαιρεθούν άλλα υλικά και να μείνει μόνο ο άνθρακας που περιεχόταν σε αυτά.
Λίγα λόγια για το μυστηριώδες
χειρόγραφο Βόϊνιχ..

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις το βιβλίο αρχικά αποτελείτο από 272 σελίδες περγαμηνής, σήμερα όμως σώζονται λιγότερες.

Για τη δημιουργία του κειμένου και των εικόνων φαίνεται να έχει χρησιμοποιηθεί πένα-φτερό..Τα κείμενα του χειρόγραφου δεν έχουν βοηθήσει καθόλου στην κατανόηση του περιεχομένου σε αντίθεση με τις εικόνες, που αν και αυτές είναι ακατανόητες, έχουν βοηθήσει στο να προσδιοριστούν κάποιες πιθανές ενότητες του βιβλίου.Έτσι λοιπόν, ανάλογα με τις εικόνες, οι ενότητες είναι οι εξής: Βοτανική, Αστρονομική, Βιολογική, Κοσμολογική, Φαρμακευτική, Συνταγές φαρμάκων.

Στα κείμενα φαίνεται να μην υπάρχει στίξη, ενώ έχει διαπιστωθεί πως η αποτύπωση των λέξεων είναι πηγαία, αυθόρμητη.
Από τη στατιστική ανάλυση του κειμένου έχει προκύψει πως οι λέξεις ακολουθούν την κατανομή μιας φυσικής γλώσσας, μιας γλώσσας που έχει αρκετές ομοιότητες με τις ευρωπαϊκές γλώσσες. Δεν υπάρχουν λέξεις με περισσότερα από 10 γράμματα ενώ εντοπίζονται και λέξεις με 1 ή 2 γράμματα που η κατανομή τους είναι αρκετά περίεργη. Επίσης λίγες είναι οι λέξεις που μοιάζουν με τη λατινική γλώσσα.

Οι ιδιοκτήτες του χειρόγραφου έχουν γίνει γνωστοί κυρίως μέσα από επιστολές που συνόδευαν το βιβλίο. Πρώτος φαίνεται να ήταν ο Γκέοργκ Μπάρες, ένας αλχημιστής που έζησε στις αρχές του 17ου αιώνα. Ούτε και εκείνος είχε καταφέρει να αποκρυπτογραφήσει το χειρόγραφο, γι’αυτό μέσα από επιστολή του στον Αθανάσιο Κίρχερ (Ιησουίτης που είχε αποκρυπτογραφήσει πολλά Αιγυπτιακά ιερογλυφικά)
ρώτησε την άποψη του και τις γνώσεις του για το κείμενο. Το γράμμα αυτό είναι μέχρι στιγμής η πρώτη αναφορά στο κείμενο.

Επόμενος κάτοχος του ο Γιαν Μάρτσι, ο οποίος δεν αρκέστηκε να στείλει μόνο επιστολή στον Κίρχερ, αλλά και το ίδιο το
χειρόγραφο! Όμως από ότι φαίνεται και για τον Κίρχερ το βιβλίο παρέμεινε ένα “άλυτο σταυρόλεξο”..Έπειτα τα ίχνη του σπάνιου βιβλίου είναι αδιευκρίνιστα..λέγεται πως το χειρόγραφο παρέμεινε για σχεδόν δύο αιώνες στη βιβλιοθήκη Κολέτζιο Ρομάνο. Μέχρι που γύρω στο 1870 το βιβλίο βρίσκεται στη βιβλιοθήκη του Πίετερ Μπεξ (επικεφαλής των Ιησουιτών εκείνο το διάστημα), καθώς το χειρόγραφο έχει τον αριθμό καταλόγου της συλλογής του.

Το 1912 ο Βίλντριχ Βόϊνιχ αγόρασε 30 χειρόγραφα, ανάμεσα τους και το μυστηριώδες χειρόγραφο. Στα επόμενα χρόνια της
ζωής του αφιερώνεται στην λύση του μυστηρίου του.. μάταια όμως όλα είναι υποθέσεις, όπως άλλωστε και σήμερα. Μετά το θάνατο του αφήνει το βιβλίο και την πολύτιμη έρευνα του στη γυναίκα του, που με τη σειρά της όταν πεθαίνει αφήνει το βιβλίο σε μια φίλη της, η οποία το πούλησε στον παλαιοπώλη Χανς Κράους, ο οποίος και το δώρισε, στην βιβλιοθήκη του Γιέηλ..

Τον συγγραφέα του βιβλίου, σαφώς και δεν τον γνωρίζουν, όμως έχουν γίνει αρκετές υποθέσεις, κυρίως από τον Βόϊνιχ αλλά και από σύγχρονους μελετητές..Μερικοί από αυτούς τους υποτιθέμενους: Ρότζερ Μπέικον, Τζων Ντη, Έντουαρντ Κέλλυ, Γιαν Μάρτσι και άλλοι πολλοί..

Θεωρίες πολλές και για τη γλώσσα του κειμένου και τους κώδικες της: κώδικας αντικατάστασης, μικρογραφία, τεχνητή γλώσσα, απάτη κ.ά.

Το μόνο σίγουρο σε αυτή τη ιστορία είναι πως το μυστηριώδες χειρόγραφο, αν και κατάφεραν να υπολογίσουν την ηλικία του, θα απασχολεί για πολλά χρόνια ακόμα τους επιστήμονες και τους λάτρεις των μυστηρίων.