ΑΜΠΡΟΟΥΖ ΜΠΗΡΣ ο πιο “Μοχθηρός άνθρωπος του Σαν Φρανσίσκο”

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΛΚΟΥ

Ο Αμερικανός συγγραφέας Άμπροους Μπηρς, διακωμωδώντας την πολιτική ζωή της χώρας του στα τέλη του περασμένου αιώνα, έγραψε στην εφημερίδα όπου δούλευε, το εξής «ανέκδοτο»: “Δύο πολιτικοί ανταλλάσσανε απόψεις σχετικά με την ανταμοιβή για την εξυπηρέτηση του κοινού καλού.

– Η ανταμοιβή που επιθυμώ περισσότερο, είπε ο πρώτος πολιτικός, είναι η ευγνωμοσύνη των συμπολιτών μου.

– Αυτό θα ήταν οπωσδήποτε πολύ ευχάριστο, είπε ο δεύτερος πολιτικός, όμως αλίμονο! για να το αποκτήσει κάποιος πρέπει να αποσυρθεί απ’ την πολιτική.”

Διαβάζοντας σήμερα αυτό το κειμενάκι του Μπηρς, μας κάνει σίγουρα εντύπωση πόσο μεγάλη επικαιρότητα διατηρεί και πόσο μοιάζει ταιριαστό στα “Εν Ελλάδι τεκταινόμενα”. Γιατί χωρίς αμφιβολία στην Ελλάδα του σήμερα, οι μόνοι πολιτικοί που χαίρουν κάποιας εκτίμησης και συμπάθειας εκ μέρους του λαού, είναι εκείνοι που έχουν αποσυρθεί, που έχουν παρατήσει τον πολιτικό στίβο και περιορίζονται στο ρόλο του έμπειρου συμβουλάτορα. Αφού εγκαταλείπουν και μετά, σιγά σιγά το κύρος τους αποκαθίσταται, η αρνητική πολιτική τους δράση συγχωρείται και εισπράττουν ποικιλοτρόπως ένα είδος αγάπης απ’ την πλευρά του κόσμου που δεν οφείλεται τόσο στο ότι “ο λαός ξεχνάει” αλλά κυρίως στ καθ’ αυτό γεγονός της απόσυρσης τους! Αν μάλιστα τύχει να αποσυρθούν για τα καλά, σε λίγα μέτρα γης, τότε είναι που αποκτούν έξαφνα πληθώρα θετικών χαρακτηριστικών, που κάθε άλλο παρά συγκέντρωναν στην επίγεια πολιτική ζωή τους. Γίνονται έντιμοι, συνεπείς, αγωνιστές της δημιουργίας, άνθρωποι με ήθος και αρχές κι άλλα φαιδρά παρόμοια που τους αποδίδονται ακόμη κι αν πέθαναν με το ένα χέρι στο δημόσιο ταμείο, όπως θα έλεγε και ο δαιμόνιος Μπήρς.

Πάντως η εντιμότητα ή η μη εντιμότητα των πολιτικών είναι ένα άλλο κεφάλαιο για την ανάπτυξη του οποίου ας δώσουμε πάλι το λόγο στο συγγραφέα μας, που σ’ ένα άλλο κείμενο του παραλλάσσει πετυχημένα τον γνωστό Αισωπικό μύθο “ο γάιδαρος και τα τζιτζίκια”:

“Ένας πολιτικός άκουσε μερικούς χειρώνακτες να τραγουδάνε καθώς δούλευαν και θέλοντας να είναι κι ο ίδιος ευτυχισμένος, τους ρώτησε τι τους έδινε ευτυχία.

– Η τιμιότητα, απάντησαν οι χειρώνακτες.

Έτσι ο πολιτικός αποφάσισε να γίνει και ο ίδιος τίμιος και το αποτέλεσμα ήταν να πεθάνει απ’ τις στερήσεις”.

Τα συμπεράσματα δικά σας.

ΜΠΗΡΣ ΑΠΡΟΟΥΖ

(24 Ιουνίου 1842 – ? 1914)
Ο “Πικρόχολος Μπηρς”, ο πιο “Μοχθηρός άνθρωπος του Σαν Φρανσίσκο”, γεννήθηκε το 1842, στο Οχάιο. Παρακολούθησε μαθήματα ενός χρόνου στο Στρατιωτικό Ινστιτούτο του Κεντάκι και ήταν απ` τους πρώτους που κατατάχτηκαν στο στρατό του Λίνκολν όταν ξέσπασε ο Αμερικανικός εμφύλιος. Πολέμησε σε όλες τις μεγάλες μάχες από το Σιλό ως την Τσικαμάουγκα, με το στρατό των Βορείων. Μετά τη νίκη των Βορείων επέστρεψε στο Σαν Φρανσίσκο και ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία καυτηριάζοντας την εγκληματική συμπεριφορά των Χριστιανών συμπολιτών του, τον κλήρο και τους πολιτικούς. Παράλληλα αρχίζει να γράφει διηγήματα. Θα μπορούσε να θεωρηθεί πρόδρομος του “μαγικού ρεαλισμού”, του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα. Το βιβλίο του “Chickamauga”, είναι ένα από τα δυναμικότερα σύγχρονα αντιπολεμικά πεζογραφήματα. Το γεγονός πως η δημοσιογραφία τον έκανε διάσημο, δεν τον εμπόδισε να την εγκαταλείψει, έχοντας σιχαθεί τη σχέση της με την πολιτική. Στο απόγειο της φήμης του, το 1913, αποφάσισε να πάει στο Μεξικό, που εκείνη την εποχή συνταρασσόταν από την εξέγερση του Pancho Villa, προφανώς για να ενωθεί με τον στρατό του. Έκτοτε αγνοείται η τύχη του. Η εξαφάνισή του δημιούργησε μια ολόκληρη μυθολογία στην Αμερική. Πλήθος μελετών και λογοτεχνικών βιβλίων (όπως το “Gringo Viejo” -“Ο γερο-Γκρίνγκο”- του Κάρλος Φουέντες) γράφτηκαν. Γυρίστηκαν κινηματογραφικές ταινίες (όπως η βασισμένη στο βιβλίο του Φουέντες, “The Old Gringo” του Luis Puenzo, με τον Γκρέγκορι Πεκ και την Τζέιν Φόντα), ανέβηκαν θεατρικά έργα και δημιουργήθηκαν σύλλογοι θαυμαστών του έργου του. Ακόμη και σήμερα ανακαλύπτονται συνεχώς στοιχεία που περιπλέκουν τα γεγονότα ακόμη περισσότερο. Ο Μπηρς δεν ανεχόταν τους ηλίθιους, δεν χαριζόταν στους εχθρούς και έφτυνε κατάμουτρα τους θεούς που έφτιαχναν οι άνθρωποι και όσους προσεύχονταν σε εκείνους. Είναι φημισμένος για τις υπερφυσικές του ιστορίες, καθώς επίσης και για το θρυλικό του πνεύμα, που μπορεί κανείς να εκτιμήσει καλύτερα διαβάζοντας το “Αλφαβητάρι του διαβόλου”. Εκτός από τον H.L. Mencken, πνευματικό κληρονόμο του, δεν υπήρξε ποτέ άνθρωπος των γραμμάτων σαν τον Αμπρόουζ Μπηρς. Κι αν η τύχη του παραμένει ένα μυστήριο, ο Μπηρς παραμένει ένα αίνιγμα. Βιβλιογραφία: “Nuggets and Dust, Chatto and Windus”, Λονδίνο/1872 “The Fiend`s Delight”, John Camden Hotten, Λονδίνο/1873 “Cobwebs from an Empty Skull”, Routledge, Λονδίνο/1874 “The Dance of Death”, Henry Keller and Company, Σαν Φρανσίσκο/1877 “Black Beetles In Amber”, Western Authors Publishing, Σαν Φρανσίσκο/1892 “The Monk and the Hangman`s Daughter”, F.J. Schulte, Σικάγο/1892 “Tales of Soldiers and Civilians”, E.L.G. Steele, Σαν Φρανσίσκο/1892 “Can Such Things Be?”, Cassell Publishing Company, Νέα Υόρκη/1893 “Fantastic Fables”, G.P. Putnam`s Sons, Νέα Υόρκη/1899 “Shapes of Clay”, W.E. Wood, Σαν Φρανσίσκο/1903 “The Cynic`s Word Book”, Doubleday, Νέα Υόρκη/1906 “The Shadow on the Dial and Other Essays”, A.M. Robertson, Σαν Φρανσίσκο/1909 “Write It Right”, Neale Publishing Company, Νέα Υόρκη/1909 “The Collected Works of Ambrose Bierce 12 Volumes”, Neale, Νέα Υόρκη/1909-1912.